Verveling, de belangrijkste drijfveer achter creativiteit.

Verveling, jezelf verveeld voelen is wat de meeste mensen tegen elke prijs willen vermijden. Als we een paar minuten op de bus staan te wachten pakken we onze telefoon al. Immers wat leuke content om naar te staren is nooit ver weg. Maar wat doet verveling nu eigenlijk? Het geeft ruimte om nieuwe dingen te doen, nieuwe dingen te ontdekken. Het laat ruimte voor spelen.

Het eenvoudigweg iets simpels op pakken om mee te gaan spelen. In ons overgeorganiseerde leven ontbreekt deze ruimte veelal. Maar het is een essentieel onderdeel voor het ontwikkelen van nieuwe ideeën en geeft de hersenen lekker de tijd om eens te gaan dwalen en nadenken over leuke dingen om mee aan de slag te gaan.

We zijn de kunst van het niets doen verleerd, het echt even helemaal niets doen en totaal relaxed kunnen zijn om de geest en het lichaam de kans te geven om rust te pakken en te resetten. Hard aan het werk zijn en je vaardigheden verbeteren, betekend niet dat je elke minuut van de dag bezig moet zijn. Dit is een snelweg naar vermoeidheid en burnout.

Uiteraard kan je af en toe best eens tot ver in de nacht werken om een project af te krijgen of een voordeel te halen uit een creatieve periode, maar neem vrij tussen deze projecten door. Ons brein staat toch nooit uit, de meeste mensen vergeten echter ruimte te laten voor het ontwikkelen van nieuwe ideeën. En het is iets wat je kan trainen, tot op zekere hoogte.

Een ander belangrijke kant van verveling is de ruimte die het laat om te spelen, net zoals toen je jonger was. Onze levens zitten vol met directe voldoening maar als je deze afleidingen kan laten liggen en lekker gaat spelen, dan kunnen er mooie dingen ontstaan.

Het is niet dat we onvoldoende tijd hebben, we hebben onvoldoende aandacht. En dat veroorzaakt onze creatieve neergang. En het zet ook een rem op alle andere leuke en noodzakelijke dingen die we willen en moeten doen.

De praktische kant

Ik worstel zelf ook met dit probleem, als ik moe ben en rust moet houden, kijk ik veel te vaak toch op mijn telefoon en ga zinloos zitten scrollen. Tegenwoordig leg ik dus mijn telefoon weg als ik rust nodig heb. Ook limiteer ik mijn sociale media momenten en zorg ik voor een leeg bureau voor een activiteit die veel cognitieve energie kost. Zoals schrijven, muziek maken of leren.

Ik plan deze activiteiten bewust, en dit is niet om de spontaniteit weg te halen, maar meer om zeker te weten dat ik deze dingen ook echt doe, met al mijn aandacht. Ik ben begonnen met 15 minuten per dag en 5 minuten rust, opbouwend naar 25 minuten met 5 minuten rust tussendoor, maximaal 2 uur per dag in mijn geval.

Met alles wat nieuw is en wat je wil doen, bouw het rustig op. Je hebt aan het begin niet de energie en concentratie om het lang vol te houden. Dit werkt ook contra productief. Laten we het schrijven even als voorbeeld nemen. Schrijf 15 minuten per dag, of om de dag, en bouw het uit.  Je kan immers ook geen marathon lopen als je net met hardlopen begint. Maar alles begint bij consistent oefenen. 

Neem die 1 procent verbeteringen en maak je niet te druk over de tegenslagen die ongetwijfeld gaan komen. De meeste dingen die ik doe, daar faal ik in. Zo heb ik immers alles geleerd, door het veel te doen en veel te falen. Maar dat zijn we collectief vergeten. We leven immers in een wereld van “direct succes”. Maar dat bestaat eenvoudigweg niet. 

Het tweede belangrijke onderdeel van “niets doen” wat dat ook is, het zitten in een stoel of een lange wandeling, zorg wel dat je pen en papier bij je hebt. Ga voor een lange wandeling zonder muziek of een podcast, enzovoorts. Als je staat te wachten op de trein? Pak je telefoon niet. Zo klein kan het al zijn, dat moment niets doen. 

Op een gegeven moment zal een idee of gedachte voorbij komen. Misschien niet altijd maar vaak genoeg wel, eenvoudigweg je bewust zijn van je omgeving helpt al enorm om je creatieve kant te activeren. Inspiratie kan immers uit van alles komen. En omdat je pen en papier bij je hebt heb je de keuze om het al dan niet op te schrijven. Wat goed voelt. Het is geen verplichting. Uiteindelijk bouw je met al die verveling, creativiteit op. 

Waarom pen & papier

Cruciaal in dit proces, als dat idee dan komt wat je voor later wil onthouden, zorg ervoor dat je het opschrijft. Met een pen op papier. Dus niet in een notitie in je telefoon. De handeling van het op schrift zetten van je idee zorgt ervoor dat het beter in je brein wordt opgeslagen dan wanneer je het in je telefoon tikt. Het is ook vele malen eenvoudiger om in een notitieboek te bladeren dan in je telefoon te zoeken. Het lijkt een zeer klein detail, maar het werkt echt beter. Dat is een van de redenen dat ik veel schrijf, ideeën, gedachten en mijn dagboek schrijf ik allemaal en tik ik niet. 

Rustiger aan doen is niet niets doen 

Veel mensen vervallen in de “drukte val”, altijd maar bezig zijn is niet hetzelfde als je beste en meest effectieve werk doen. Dingen kosten nu eenmaal tijd. Ideeën moeten zich ontwikkelen en hebben ruimte nodig om te ademen. 

Het druk zijn betekend ook dat wij niet perse bezig zijn met wat we willen doen of moeten doen om onze doelen te halen, of zelfs maar bezig zijn met wat we leuk vinden op gezette tijden. In plaats daarvan vullen we onze dagen met heel veel ruis. En dat maakt ons vooral moe. Vertraging inbouwen door verveling en rustiger aan doen helpt om het denken toe te staan dat nodig is voor creativiteit, en focus. Het leuke is we kunnen allemaal een paar kleine “hacks” toepassen in ons dagelijkse leven om onze creative kant weer te vinden. Veel plezier met het uitproberen ervan.  

Onderzoek, naar alles, brandstof voor het creatieve proces

Vorige week is er geen enkele muzikale activiteit geweest, op wat patches zonder geluid na. Ik had een herstel week nodig na een aardig drukke week met reizen, steden bezoeken en sociale activiteit. Het hakt er altijd even in qua cognitieve energie als ik wat veel achter elkaar doe. Dat is eenvoudigweg hoe het werkt met permanente hersenschade.

Het is het overigens meer dan waard, het samenzijn met goede vrienden en familie, en het bekijken en beleven van kunst. Ook moet ik af en toe mijn limieten een beetje testen en proberen hoe ver ik kan gaan, dat laatste ging niet zoals verwacht of gepland.

Dus deze week moest ik noodgedwongen wat rustiger aan doen. En cognitief zware activiteiten als muziek maken op een laag pitje zetten om mijn herstel zo goed mogelijk te laten zijn.

Wat ik wel altijd probeer te doen, om de ketting niet te verbreken (Don’t break the chain, in het engels klinkt het wat mooier). Met andere woorden ik moet het creative proces gaande houden op regelmatige manier. Zoals ik in eerdere posts heb aangegeven, het heeft geen zin om 2 weken heel veel te doen en dan maanden niets. Zo bouw je geen gewoontes op en wordt je niet beter in wat dan ook.

Dus ik heb een aantal dingen waarmee ik door andere activiteiten te ondernemen gerelateerd aan het muziek proces of het creatieve proces in zijn algemeenheid toch de regelmaat kan behouden. Onderzoek is er een van.

Onderzoek als onderdeel van het creatieve proces.

Wat bedoel ik dan met onderzoek? Ik bedoel het niet in de wetenschappelijke zin van het onderzoeken van een hypothese. Maar meer het vinden van boeken, apparatuur, interessante onderwerpen die een bijdrage kunnen leveren aan het creative proces of ideeën kunnen genereren. Deze week ben ik weer eens aan de slag geweest met het begrip ontwerpen (design) in brede zin van het woord. Arhictectuur, mooie geschreven code, visueel ontwerp en ga zo maar door.

Dan schrijf ik wat kernwoorden op waar ik naar ga zoeken en dan kijk ik waar ik uitkom. Ik hou van allerlei wiskundig dingen en de schoonheid ervan. Veel van die onderwerpen gaan mijn begrip ver te boven maar ze zijn wel een mooi startpunt om iets moois te vinden. Zo vond ik het boek,  The nature of code , interessant en toegevoegd aan mijn leeslijst. Daarna ben ik verder gedoken in de wereld van audiovisuele zaken en coding en kwam ik op een lange termijn interesse in live coding van muziek, zoals daar zijn dingen als Tidal Cycles. Daar heb ik wat video’s van gekeken.

Een ander interessant boek over muziek & coding is  Fundamentals of Music Processing.

Maar wat doe ik er dan mee?

Uiteraard browsen we allemaal wel eens op internet naar boeiende dingen, het is moeilijk om alles uit te proberen en te leren, het is gewoon veel te veel. Maar ik raak altijd als vanzelf geïnspireerd door het zien van wat mensen met al deze gereedschappen doen en wat er aan kennis is. Iets kleins als door de inhoudsopgave van een boek bladeren kan alweer een aanknopingspunt zijn voor een idee dat ik kan toepassen op mijn eigen verzameling van spullen of in het creatieve proces.

Zo’n sessie levert altijd goede ideeën op of werkwijzen waar ik zelf simpelweg nog nooit aan gedacht heb. En welke ik met mijn eigen setup kan uitproberen.

Ik ben bijvoorbeeld niet van plan om live coding te gaan leren terwijl ik nog volop bezig ben met het leren van Max MSP. Maar in al deze bronnen zijn er werkwijzen en wegen die je kan toepassen op je eigen creatieve proces. Of je creatieve manier van denken kunnen veranderen. Het houdt voor mij ook het proces gaande als ik onvoldoende energie heb om mij bezig te houden met de ‘kern’, namelijk het maken van muziek.

Een nieuwe week, het leren van Max MSP, en Kunst.

Deze week weer bezig geweest met het leren van Max MSP, vooral het opnemen van audio vanuit Max naar Ableton. Dit was mijn kleine taak voor deze week. Om geluid in Ableton te krijgen en om binnen Ableton tracks verder af te kunnen maken. Ableton is dus de recorder, waar ik met EQ, compressie en wat effecten de boel kam afmaken. Ik had ervoor kunnen kiezen om direct vanuit Max MSP een opname op de harddisk te maken, echter voor het systeem dat ik in gedachte heb is het handig om Ableton erbij te hebben. Nu heb ik 1 kanaal voor elkaar, maar als het goed is kan ik dat eenvoudig uitbreiden naar 4, 8 of meer. 

Voor het genereren van geluid ben ik in Max bezig met het maken van een eenvoudige Noise source, die in een reverb terecht komt en een distortion effect. Het is allemaal nog niet af. Ik ben nog lang niet vloeiend in het programmeren in Max. Maar het is erg leuk en als vanzelf stromen de ideeën voor patches binnen als je bezig bent in Max.  

Andere dingen deze week, voornamelijk kunst.

Het grooste deel van de heb ik echter de tijd genomen om kunst te absorberen, wat rond te reizen op weg naar kunst, tussendoor boeken lezend en aantekeningen makend. Ik ben naar het Kunstmuseum in Den Haag geweest, waar ik de tentoonstelling “True Colors” heb gezien, waar delen van de kunstcollectie van Akzo Nobel te zien zijn. Die je normaal niet kan zien. Heel veel bedrijven doen dit, als onderdeel van hun maatschappelijke programma’s en om de kantoren wat op te fleuren met kunst. Mooi dat we het nu kunnen gaan bekijken. Het grooste deel van wat er hing en stond was moderne kunst. Dit was nadat ik het weekend voor deze week ook al in het NRW-forum in Düsseldorf was geweest voor de expositie die Grosse. Ook moderne kunst. 

Het kunstmuseum is behoorlijk groot en ze hebben een grote collectie Mondriaan. Er was ook een tentoonstelling over Mondriaan en de stijl, een collectief dat de moderne kunst omarmde en erover discussieerde, essays en publicaties erover schreef en maakte, de kunst zelf maakte en niet onbelangrijk het promote. De groep bestond uit kunstenaars, schrijvers, architecten en anderen die in los en verschillend verband deel uitmaakten van de Stijl. En zoals met zoveel dingen hebben de vrouwen in en om de groep ervoor gezorgd dat ze inderdaad vooruit kwamen. Ze worden verdiend en ook veel te laat in de schijnwerpers gezet. Het is en blijft heel dubbel. 

Ik hou van musea, het is er als je een beetje oplet op de momenten dat je gaat, altijd erg rustig, er is fijn licht en je ziet mooie kunst, meer kan je je niet wensen eigenlijk. Een mooie week dus, niet met heel veel muziek activiteiten, maar wel een met activiteiten die voor mij onderdeel van het creatieve proces zijn.