Terug naar nul, deze lockdown is voor mij een goed moment gebleken om eens terug te gaan en opnieuw te overwegen wat ik moet doen, of wat ik graag doe. Ik heb al eens eerder een geforceerde reset gehad na mijn hersenletsel. En na een paar jaar heb ik een goede basis gekregen waar ik goed mee uit de voeten kan. En ik kom er langzaam achter dat mijn gestelde doelen langzaam naar de achtergrond verdwijnen, dingen die ik voor mezelf had willen doen na terugkeer naar de ‘echte wereld’.
Na een paar weken wennen aan de lockdown, nieuw ritme vinden heb ik wat tijd genomen om oude aantekeningen op te zoeken van net na mijn revalidatie. En doelen die ik daarin beschreef hadden veelal te maken met leren van nieuwe dingen , vooral op het gebied creativiteit en muziek. En gek genoeg is het moeilijk gebleken mij daar op te storten. Meestal omdat grote delen van de tijd toch opgaan aan alledaagse dingen. Dus ik moet er toch echt wat tijd voor gaan nemen en ook plannen.
Deze nieuwe crisis heeft mij ook aan het denken gezet over de staat van onze maatschappij, en hoe een terug naar nul ook daar van toepassing zou moeten zijn. Een gewaagd herontwerp vanaf nul.
Ook nu weer heeft deze crisis aangetoond hoe fragiel het door ons gekozen en ontworpen systeem werkelijk is. En mijns inziens moet er een heleboel terug naar nul. Opnieuw bedenken hoe we onze maatschappij inrichten en waar we waarde aan hechten en hoe we dingen doen.
De focus op economische groei en het tevreden houden van de grote werkgevers is lang voorbij de houdbaarheidsdatum. De kosten van deze crisis landen ook nu weer op de zwakste schouders, en daar komen er steeds meer van. Veel mensen zijn nog niet hersteld van de financiële crisis van 2008, dat lijkt wellicht zo maar ze zitten wellicht net aan op het niveau van 2008. En missen derhalve 11 jaar ontwikkeling op allerlei gebied.
Het grootste probleem zit hem in de onmogelijkheid voor mensen om hun financiele situatie meer bestendig te maken. De flex economie en daarmee gepaard gaande afbreuk op het gebied van arbeidsrechten zijn gestaag doorgegaan en veel van de risico’s liggen nu bij het individu. Combineer dat met de privatisering in de zorg, energie en tal van andere noodzakelijke bedrijfstakken en je hebt een behoorlijk eenzijdig risico verhaal.
Dit maakt dat de risico’s voor de samenleving als geheel ook enorm zijn gestegen, je ziet nu ook dat overheden enorme stappen moeten doen om het systeem overeind te houden. En dit tegen enorme kosten voor ons allemaal in de toekomst. Het lijkt allemaal een grote gok op een snel (economisch) herstel. Iets wat ook zomaar niet kan gaan gebeuren.
Waar dit aan de ene kant wellicht wat donker overkomt, is het ook een mogelijkheid om een en ander te forceren. Met name op het gebied over hoe wij denken en hoe wij de rijkdom van onze maatschappij meten. Er zijn namelijk zaken die al lang meegeteld hadden moeten worden. Ik denk aan een mix van economische groei, gecombineerd met duurzaamheid, geluk en gezondheid van de mensen in de samenleving en de stand van de natuur en de aarde als geheel. Veel meer gericht op langere termijn, meer kwaliteit en minder kwantiteit. Kwaliteit van leven boven veel dingen bezitten.
Het is wellicht een te hoopvolle gedachte, maar dit systeem van het creëeren van een enorme hefboom op het gebied van financiën , milieu en menselijk risico is onhoudbaar. Ik hoop dus dat deze crisis ruimte geeft aan echt vernieuwend denken en denken in oplossingen gericht op een nieuwe mix.