Sampling, een kunstvorm

Een van mijn favoriete instrumenten is een sampler, al vanuit de tijd dat ik muziek documentaires keek zoals Lola da musica en magazines las met studio foto’s er in werd ik als vanzelf aangetrokken door deze magische dozen waarmee je geluiden kon opnemen en vervolgens veranderen in iets compleet anders. En waar je vervolgens nummers mee kon maken.

Sampling is een op zichzelf  staande kunstvorm, het zoeken en vinden van samples of het maken van samples van je eigen muziek (zoals nu meer gebruikelijk is) is een erg mooie manier van het uitdrukken van je eigen kijk en visie op muziek. Al sinds de begindagen van het maken van collages uit bestaande materialen kan je het je eigen maken door het uit elkaar halen van bestaande materialen en je eigen kijk er op geven. De dingen die je kan doen met sampelen zijn eindeloos. Iedereen hoort en ziet ook iets anders en gaat in een andere richting met dezelfde sample.  

Albums zoals Endtroducing van Dj Shadow is een van de meest bekende albums compleet gemaakt met samples (In dit geval gemaakt op een MPC 3000), maar de meeste elektronische muziek en hip hop zouden niet hebben bestaan zonder een sampler. Om een of andere reden, en dit is waarschijnlijk gewoon vanwege een verzameling aan nostalgische redenen, heeft muziek uit de late jaren 80 en vroege jaren 90 een bepaalde kwaliteit die ik toeken aan de beperkingen van de samplers en beperkingen in het algemeen van de instrumenten uit die tijd. Er lijkt een manier van denken en werken te zijn geweest die minder uitgaat van de huidige hokjes en men ging meer uit van het simpele gegeven, “Als het goed klinkt is het goed”.

Veel van mijn favoriete nummers zijn gemaakt met hoofdzakelijk samplers, ik kan er een hele grote lijst van maken maar dan wordt deze blog wat te lang, dus pak ik er maar 2 bekende voorbeelden bij. 

Roger Sanchez – Another change

Dj Shadow – Stem (Cops & Robbers remix)  

Veel van de machines waarmee deze nummers zijn gemaakt, zijn onbetaalbaar tegenwoordig. Voor apparaten zoals de Akai MPC 3000 & Emu SP1200, en de Akai S950 wordt de hoofdprijs gevraagd. Er zijn echter ook goedkopere en onderschatte machines uit die tijd te koop voor vriendelijker prijzen. Zoals de Emu ESI 4000 of de Akai S3000. Ook de MPC 2000XL kan wel voor een mooie prijs gevonden worden, de vraag is, moet je de route van deze vintage samplers opgaan? 

Wat leuke documentaries

Even wat inspiratie tussendoor. Misschien zet het jouw ook op het pad van hardware samplers. Of dat een moderne sampler is of een nieuwe dat maakt niet echt uit.  Hier wat leuke documentaires waar ik altijd inspiratie van krijg. Behoorlijk oud uit de jaren 90 overigens. Maar erg tof om te zien.

Rogers Sanchez on making another change

Lola da musica (dutch) Drum & Bass

Lola da music sampling (dutch)

Mijn sampling avonturen

Op dat moment in mijn leven kosten deze apparaten meer dan een paar maandsalarissen. En waren dus buiten bereik. Toekomstdromen. Een van de meest intrigerende samplers voor mij was de MPC, gemaakt door Akai. Er is heel veel geweldige muziek gemaakt met deze samplers in de hoofdrol. Het is een vaste waarde in veel studio’s sinds de geboorte ervan. Wat er voor mij zo geweldig aan was, was de focus op drums, ritmes en structuren. Dat is altijd de grote aantrekkingskracht geweest en vele jaren later kocht ik mijn eerste MPC, een 2000XL. Tegen die tijd ware de hardware samplers uit de gratie geraakt door de opkomst van software, dus deze keer was de MPC goedkoop. Ik hield erg van dit apparaat, helaas ging de eerste kapot, dus kocht ik een vervanging. 

Op dat moment kwam werk en het leven in het algemeen in een hogere versnelling en had ik veel te weinig tijd om muziek te maken. Dus uiteindelijk heb ik hem verkocht, waar ik nog altijd spijt van heb. Maar de MPC heeft altijd een centrale plek ingenomen als het om inspiratie gaat en zelfs het kijken naar een MPC geeft al goede zin om muziek te maken. De periode na deze reeks samplers uit het oude tijdperk gaf ruim baan aan ontwikkeling van software sampler en dus bleven ontwikkelingen op hardware gebied uit. Akai bleef nog wel hardware samplers maken, met wisselend succes. De MPC 1000 was een hit, de MPC 4000 een mis. Beide mooie machines maar een beetje ondergesneeuwd in die tijd. Het laatste decennium heeft wel weer meer ruimte gegeven aan nieuwe hardware samplers. In veel verschillende gedaanten. Zoals daar zijn de Elektron Octratrack, Digitakt, dingen zoals de OP-1 (Field), apparaten van Polyend, de M8 en ga zo maar door. En er is veel voor het gebruik van deze machines te zeggen. Want je kan hele nummers maken op elk van deze apparaten. Je hebt naast de sampler alleen wat geluiden nodig, en dat kan zo eenvoudig zijn als dingen opnemen op je telefoon. Terugkijkend op de dagen met de MPC 2000XL was het tijd om een moderne variant uit de mottenballen te halen. In een poging om mijn setup nog wat verder te vereenvoudigen.

Moderne MPC’s

De huidige lijn van MPC’s kan je het beste omschrijven als een DAW in een doosje. Het is oneindig veel krachtiger dan wat de MPC ooit was, en dat heeft als nadeel dat je in het zwarte gat van oneindige mogelijkheden kan vallen die je ook met een DAW kan tegen komen. Ik heb dit proberen te voorkomen door mij enkel en alleen te richten op het samplen van mijn kleine eurorack case en daarmee wat muziek te maken. Mijn eigen limieten stellen als het ware. Dat gezegd hebbende is een MPC one, die ik heb, enorm waar voor je geld. Het is wellicht geen MPC in de klassieke zin en dat debat is nog verder verergerd door de komende 3.0 software. Maar ik denk dat je met dit soort uitgebreide machines prima je eigen blauwdruk en werkwijze kan neerzetten. Iets wat exact bij jou past. Het is wellicht geen machine voor iedereen, en er zijn enorm veel alternatieven beschikbaar. Maar ik hou wel van deze laatste iteratie in de MPC wereld. Zeker de zeer concurrerend geprijsde MPC One. Deze heeft ook CV/Gate wat altijd handig is met een modulaire synth of synths die je kan bedienen met CV/Gate. 

Huidige aanpak en toekomstige ideeën.

Mijn workflow is erg simpel,  de MPC neemt het maken van samples en bewerken ervan voor zijn rekening met als bron de modulaire synth. Dan maak ik een programma van de samples en kijk ik of ik er een schets van een nummer mee kan maken. Het mooie is dat als je alle samples uit een sessie haalt ze direct al cohesie en dezelfde vibe hebben. Allemaal basis natuurlijk, maar dat is voor nu wel goed. Het houdt de gang erin. Uiteindelijk gaat de MPC de hub vormen tussen de MAX MSP patches en de modulaire synthesizer. Hoe weet ik nog niet exact. Al met al een prima muziek week, hopelijk kan ik dat deze week doorzetten.